De zwartvoetpinguïns uit het Zuid-Afrikaanse Kaapstad kunnen weer opgelucht hun vleugels uitslaan in de natuur. In deze regio stond de dierenpopulatie en de reddingswerking van SANCCOB (Southern African Foundation for the Conservation of Coastal Birds) onder druk door een zware uitbraak van vogelgriep. Dankzij de financiële ondersteuning van ZOO Antwerpen en andere helpers stuurt de partnerorganisatie nu opnieuw vogels de wijde wereld in.

De 41.700 resterende zwartvoetpinguïns, ook wel de Afrikaanse pinguïns genoemd, krijgen het zwaar te verduren in hun oorspronkelijke leefgebied. De bedreigde diersoort komt voornamelijk voor in Namibië en Zuid-Afrika waar de vogels tegen talloze gevaren moeten opboksen. Ziektes verspreiden zich razendsnel onder de wilde populaties. Olielekken van tankers bedreigen hun habitat. Gewonde of gedumpte dieren hebben nood aan hulp.

Daarom werkt SANCCOB met haar medewerkers 24 op 7 om een reddingsdienst te kunnen bemannen voor deze pinguïnsoort. Ze vangen jaarlijks maar liefst 2.500 dieren op, verzorgen hen, rehabiliteren hen en voeden jongen op die zonder ouders niet zouden overleven. Dat heeft allemaal één doel: zij willen zo veel mogelijk zwartvoetpinguïns (opnieuw) vrij laten leven in de natuur.

Die missie ondersteunt ZOO Antwerpen ten volle. Daarom doneert onze Belgische dierentuin, die deze pinguïnsoort ook huisvest, elk jaar een vast bedrag aan deze non-profitorganisatie.

Positieve test, negatief nieuws

Op 25 november 2022 kwam de werking van SANCCOB echter nog meer onder druk te staan dan anders. De medewerkers ontvingen alarmerende resultaten van PCR-testen bij zwartvoetpinguïns uit hun opvangcenter in Kaapstad. Het verdict was duidelijk: vogelgriep. De organisatie ondernam meteen stappen. Tien weken lang hielden ze zich aan strikte maatregelen om de bioveiligheid te verzekeren. Uiteindelijk besloten ze om alle besmette dieren in quarantaine te plaatsen. Op die manier konden er geen zieke pinguïns in de wilde populaties terechtkomen en kon de vogelgriep niet verder verspreiden. Dat zou immers rampzalige gevolgen hebben voor de reeds bedreigde diersoort.

Door deze quarantaine vielen de inkomsten van het opvangcenter grotendeels weg, aangezien de deuren ook toe bleven voor het geïnteresseerde publiek. “Toen de organisatie vroeg om naast onze jaarlijkse bijdrage een extra financiële ondersteuning te bieden, hebben we dat dan ook gedaan”, zegt Jan Dams, Coördinator Vogels van ZOO Antwerpen. “Als partner van dit project hebben we zo een steentje bijgedragen, waardoor er nu weer mooie resultaten geboekt kunnen worden.”

Weer vogelvrij

Na talloze PCR-testen die niet langer positief kleurden, heeft SANCCOB opnieuw pinguïns uitgezet in de natuur. De opluchting bij de medewerkers was groot en de eerste momenten leverden hartverwarmende foto’s op. “We zijn heel blij dat we de zwartvoetpinguïns nu kunnen vrijlaten. Het is immers de perfecte periode voor hen om eieren te leggen, te broeden en nieuw leven op de wereld te zetten”, laat Marlize van der Merwe van SANCCOB weten.

Die beslissing heeft het team niet ondoordacht gemaakt. “We kunnen met zekerheid bevestigen dat onze geredde dieren geen gevaar zullen zijn voor de wilde zeevogels, integendeel. Het was een moeilijke periode, maar we hebben wel heel veel bijgeleerd over de ziekte. We begrijpen nu beter dan ooit hoe de besmetting zich gedraagt, hoe zwartvoetpinguïns erop reageren en hoe de ziekte een impact heeft op vogels in de natuur. We weten nu ook dat een succesvol herstel mogelijk is! Dat is zeer waardevolle informatie voor in de toekomst”, zegt Marlize van der Merwe van SANCCOB.

“We zijn alle partners zeer dankbaar voor hun steun tijdens deze uitdagende periode. Deze samenwerkingen zijn bijzonder veel waard voor ons. We kijken er dan ook naar uit om ook in de toekomst verder samen te werken met organisaties zoals ZOO Antwerpen”, besluit SANCCOB.